2019 YKS Sayısal 447.sinden YKS’ye Çalışma İpuçları
Selamun aleyküm. Ben Lütfullah Erkaya. ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği bölümünü kazandım. Üniversite sınavına çalışma süreci gerçekten zorlu ve pes ettirici bir süreç. Bu süreçte edindiğim tecrübeleri ve kullandığım bazı çalışma yöntemlerini sınava gireceklere yardımcı olması umuduyla yazıya döktüm. Burada yazdıklarımın çoğu bilinen şeyler olabilir ama okuyanlara en azından bir bakış açısı katacağını düşünüyorum. Tabii bu yöntemlerin sağlayacağı fayda kişiden kişiye değişir. Bu yöntemlerin hepsi faydalı olmayabilir de.
Önerdiğim kaynak ve kanallardan sponsorluğum yoktur, sadece beğendiğim için yazıyorum buraya.
1. Not Tutma
Önemli bilgileri, konuların püf noktalarını, denemelerde yapılan bazı hataları, bilinmediği için denemede soru kaçırılan küçük bilgileri, çabuk unutulan ve sık sık tekrar edilmesi gereken bilgiler bir deftere not edilerek sık sık o defter okunursa o bilgiler akılda kalmış olur. Haftada bir falan çalışılıp akla kazınabilir o defterdeki yazanlar. Ben defter kullanmadım da telefonda bir not uygulaması kullandım: Google Keep. Konu konu not alınabiliyor, fotoğraf da çekilip eklenebiliyor notun içine. Not defterinin içine ayrıca Türkçe’de anlamı bilinmeyen kelimeler, yazımı karıştırılan kelimeler vb. yazılabilir.
2. Tekrar,Konu Çalışma ve Derste Not Alma
Ders dinlerken gerekli tüm bilgileri deftere not almak uzun sürer. Bunun yerine derse konu anlatımlı bir kaynak getirilirse ve o kaynaktaki sayfanın kenarlarına kaynakta olmayan bilgiler not alınırsa, kaynaktaki önemli bilgilerin altı çizilirse daha kısa sürer not alma işlemi. El yazınız kötüyse bir de daha kolay olur kitaptan çalışmak.
Ezbere dayalı dersler ve konular çok iyi kavranılsa bile zaman geçince büyük kısmı unutulur. Bunu engellemek için sık sık tekrar edilmelidir. Bence sadece soru çözmek tekrar için yeterli değildir. Konu anlatımlı ve sayfanın kenarlarına not tuttuğunuz kitabınızdan falan konuyu okursunuz, unuttuğunuz kısımları tekrar ezberlemeye uğraşırsınız. Okuduktan sonra aklınızdan konuyu tekrar düşünüp aklınızda kalmış mı diye kontrol edin. Direk okuyup geçmeyin. Konu anlatımına çalıştıktan sonra soru da çözebilirsiniz. Biyoloji gibi ezber derslerinde konu anlatımına odaklanın ama Matematik gibi sayısal derslerde soru çözmeye odaklanabilirsiniz. Biyoloji’de hiç soru çözmemek de olmaz tabii. Konuyu kavramak için, hatırlamak için sorular da çok faydalıdır. İhtiyaca göre haftada bir, ayda bir falan tekrar yapılabilir.
3. Direkt Ezberlememe
Matematik konularının mantığının kavranması önemli gerçekten. Formüllerin sadece ezberlenmesi yetmez. Formül önce ezberlenmeli, soru çözülmelidir. Formüle alışınca internetten kanıtına, nereden geldiğine bakılmalıdır. Siz kendiniz de kanıtlamaya çalışabilirsiniz veya en azından nereden geldiğini düşünebilirsiniz. Bu dediğim şeyler Fizik ve Kimya için de geçerli. Direk ezberlemek yerine hem ezberleyip hem de mantığını kavramak önemli.
4. Çözülemeyen Sorular
Çözülemeyen soruları çözmek için zaman harcanmalıdır. Özellikle geometride direk pes edilmemelidir. Uğraş uğraş çözülemiyorsa bir hocaya sorulmalı veya çözüm videosu izlenmelidir. Ben genelde aldığım kitapların video çözümlü olmasına dikkat ettim, video çözümünü izledim. Video çözümü iyi açıklayıcı olmayabiliyor ama hızlıca çözüme ulaşıyorsunuz. İlk öncelik video olmalı, çözüm anlaşılmazsa hocaya sorulmalı. Çözümü anlamak da yetmez ama. Birkaç gün sonra o soru tekrar çözülmelidir. Çözülemezse çözüme tekrar bakılıp birkaç gün sonra bir daha çözülmeye çalışılmalıdır, kendi kendine çözene kadar. Çözemediğiniz sorular sizi geliştirecektir, bir dakikada çözüp attığınız soru değil.
5.Türkçe’ye önem
Sayısal bir ders olmadığındandır galiba, sayısalcılar Türkçe’ye çok önem vermiyor. “Anadilim zaten, yaparım.” demeden ciddi bir şekilde çalışmak lazım bu derse. Türkçe’den çok soru çözüp hızlanmak önemli. O sorular hızlıca çözülerek zamandan iyi tasarruf edilebilir. Paragraf işi farklı biraz ama. Paragraf sorusu çözerken çalışmanın karşılığı hemen alınmıyor. Her gün en az 10, tercihen 20 paragraf sorusu çözülmelidir. İlk başlarda zaman tutmaya gerek yok ama 2 haftadan sonra zaman tutulmaya başlanmalıdır. Ben düzenli olarak çözemedim paragraf sorusu ama çözülürse çok faydası olur netlere. Yılın başlarında dil bilgisi bilinmediği için ve paragraf pratiği olmadığı için Türkçe netleri düşük gelecektir, normaldir. Paragraf netleri dalgalı olur hep ama dil bilgisi netleri artmalıdır zamanla. En az bir soru bankası tamamen bitirilmelidir Türkçe’de.
Paragraf netlerini artırmak için paragraf sorusu çözülmelidir. Roman okumak genel olarak faydalı olur ama bu sene biraz zaman kaybıdır. Önceden okuduysanız faydası olmuştur, bu sene okumanın faydası olmaz çünkü romandaki anlatım öyküleyici anlatımdır lakin paragraf sorularındaki anlatım her zaman öyküleyici anlatım olmuyor. Öyküleyici anlatım olmadığı için akıcı olmuyor, hızlı hızlı anlayarak okuyamıyorsunuz. Bir de kitabı severek okursunuz ama paragrafta anlatılanlar genelde çok ilginizi çekmez, okuması sıkıcı olur. Romanı dinlenirken okuyabilirsiniz ama paragraf netlerine ciddi bir faydasının olmayacağını bilin.
6. Matematik Problemler
Problem soruları paragraf soruları gibidir. Çalışmanın karşılığını almak zordur. Paragraf sorularında da olduğu gibi çalışmaya gerek olmadığı, insanın genel yeteneğiyle çözebileceği düşünülür ama bu düşünce yanlıştır. Doğru, çalışmamış birisi bu soruları çözebilir ama çok uzun sürer çözmesi ve soruyu yanlış anlayabilir. Hızlanmak için ve hata yapmamak için problemlerden soru çözmeye önem verilmelidir. Her gün en az 10 problem çözülmelidir . Ben çözmedim ama öyle. 11–12 yazında apotemi problemleri bitirmiştim o yüzden iyi bir temelim vardı. TYT Matematik bölüm denemesi çözüyordum arada, oradaki yeni nesil soruları çözmek yardımcı oluyordu.
7. MF’ci olarak sosyal çalışmak
Bir derse çalışıp da netlerin düşük olması başka bir şeydir, hiç çalışmadan düşük olması başka bir şeydir. Sayısalcıyım diye Sosyal’e çalışmayım demek iyi bir şey değildir. TYT’de sosyalin etkisi fen ile aynı olduğu için sosyale çalışmak gereklidir. MF’ciler genelde sosyal çalışmaz. Diğer MF’cilere sosyal çalışılarak fark atılabilir. Tabii sosyale çalışabilmek için biraz sevmek gerekiyor sosyali ama diğer derslerde de geçerli bu. Dersler sevilmezse çalışmak işkence olabilir.
Tarih: Ezberlemeye kalkışınca dağ gibi ezberlenecek şey olduğu için o ezberleri yapmaya gerek yok. Tarihe giriş konusu, tarihin faydalandığı bilim dalları ezberlenebilir. Yıl, tarih ezberlemeye gerek yok. Atatürk zamanı çalışılabilir, kesin bir soru çıkıyor. Diğer kısımları çok çalışmadım ben çünkü hep ezber olduğundan okuyunca aklımda kalmıyordu. Tarihe bölüm denemesi çözerek çalıştım ben. Çözemediğim sorulara odaklandım denemelerde. Genelde yorum sorusu sorulur ama yorumlamak için bilgi de gerekir, kavramları bilmek gerekir.
Coğrafya: Delta Kültür Yayınları Coğrafya Özetini aldım, bitirdim. İçinde temel bilgiler ve örnek sorular vardı, çözdüm o soruların hepsini. Çalışırken A4 kağıdına not tuttum kısa kısa, toplam 7 sayfa, onları tekrar ettim. Dilsiz Türkiye haritası veya dünya haritası üzerinde iklimleri, deniz akıntılarını, rüzgarları, önemli çölleri, önemli dağ sistemlerini, boğazları, kanalları, bazı ovaları, nüfusun yoğun ve seyrek olduğu yerleri, deprem yerlerini çizdim. Haritalarla haşir neşir olup neyin nerede olduğunu bilmek işinize yarar. Tabii dağların, ovaların falan ne kadarını ezberleyeceğiniz size kalmış ama tamamını ezberlemek de mümkün değil. Youtube’da Türkiye haritasındaki önemli yerleri, dünya haritasındaki önemli yerleri gösteren videolar var; onları da izleyebilirsiniz. Kavramlar vardı ezberlenecek, onları ezberledim. Soruyorlar o kavramları bazen. Dünya’nın hareketleri, yer kabuğu konuları falan ilginç geldiği için Coğrafya’yı sevdirmişti bana. O yüzden seve seve çalıştım hepsine.
Felsefe: Delta Kültür Yayınları Felsefe Özetini aldım, bitirdim. İçinde temel bilgiler ve örnek sorular vardı, çözdüm o soruların hepsini. Çalışırken A4 kağıdına not tuttum kısa kısa, toplam 4 sayfa, onları tekrar ettim. Hangi adamın hangi fikri var tamamını ezberleyemedim ama çoğunda fikir sahibi oldum. Genelde ezber değil de yorum soruyorlar ama cevaplayabilmek için kavramların anlamını bilmek gerekiyor. O yüzden o kavramlar öğrenilmelidir.
Din: Bu ders için kitap almadım ama son günlerde Youtube’dan dinle ilgili önemli kavramların anlatıldığı videoları falan izledim. Allah’ın sıfatları, ihsan, ihlas vb. kavramları çıkardım, ezberledim.
8. Denemeler
Her dersten bölüm denemesi çözülmelidir. Genel denemeler veya bölüm denemeleri çözüldükten sonra incelemesi iyi yapılmalıdır. Yanlışların doğrusu öğrenilmeli, eksik bilgiler not edilmelidir, tekrar edilmelidir, ezberlenmelidir.
9. Kaynak Önerisi
Dönemin başında hepsini bitireceğim diye hevesle bir sürü kaynak alınır, çoğu yarım kalır. Normal bir şeydir ama eksik olan konular, zorlanılan konuların soruları kesinlikle çözülmelidir. Denemede yanlış yapılıyorsa soru çözülmelidir o sorularla ilgili.
Önerdiğim kaynakların çoğunun videolu çözümü var. telefonda uygulama halinde veya internet sitelerinde bulabilirsiniz.
Soru çözmeye önerdiğim kaynaklardan başlamanız mantıklı olmayabilir çünkü kolay kaynaklar değiller. Orta-zor ama faydalı kaynaklardır.
Eski nesil sorular: Ezbere ve işleme dayalı sorulardır. Konuyu bilmek yeterlidir çözebilmek için.
Yeni nesil sorular: Mantık ve muhakemeye dayalı sorulardır. Çözmesi daha uzun sürer. Çözebilmek için hem konuyu bilmek, hem de o bilgiyi günlük hayat problemlerinde kullanabiliyor olmak gerekir.
Bu yeni nesil soru olayı TYT Matematiği’nde ve Fizik’te belirgindir.
Matematik
Karekök: Soruları güzeldir ama genelde eski nesildir ama yeni TYT Matematik soru bankasında yeni nesil sorulara da yer vermiştir. Biraz zordur ama alınabilir. Yeni nesil soru soran kaynaklara yönelmek daha mantıklıdır.
Acil Matematik TYT: Soruları yeni nesildir, güzeldir, orta-zordur.
Apotemi Problemler: Problemler zor olabilir ama faydalıdır da. Çok zor gelirse soruların hepsini değil de atlaya atlaya yarısını da çözebilirsiniz.
Apotemi Türev, İntegral, Limit: Zordur ama konuyu da öğretir.
345 TYT Bölüm Denemesi: ÖSYM Tarzı zorluk seviyeli
345 AYT Bölüm Denemesi: ÖSYM Tarzı zorluk seviyeli
Acil AYT Bölüm Denemesi: Yeni nesil ve zor
Geometri
Acil Geometri: Yeni nesil sorular bulundurur. Orta-zor
Fizik
Karaağaç fasiküllerinden bazıları alınabilir, konu anlatımlıdır, yeni nesildir, güzeldir.
Karaağaç soru bankası da alınabilir.
Kimya
Palme Soru Bankası TYT ve AYT soru bankası iyi.
Palme Organik Kimya da iyi de Palme soru bankanız varsa gerek olmayabilir buna.
Biyoloji
Eis Ders Anlatım Föyleri
Palme A ve B Soru Bankası A=TYT, B=AYT.
Bilgi Sarmal Ayt Biyoloji Bölüm Denemesi güzeldi.
Türkçe
Karekök TYT Türkçe Soru Bankası orta
345 TYT Türkçe Denemesi güzel, zorluk seviyeli
Bilgi Sarmal TYT Türkçe Denemesi güzel
Denemeler
Nitelik TYT Fen Denemeleri iyiydi ama çözümü yoktu.
345 TYT Deneme güzel, zorluk seviyeli
345 AYT Deneme güzel, zorluk seviyeli
Krallar Karması TYT
Krallar Karması AYT
Karekök AYT İddialısına: Sorular çok zor ama çözümleri var ve Ufkunuzu genişletebiliyor. Kötü kısmı soruların eski tip olması. Böyle çıkmaz sınavda.
Konuları bitireyim de öyle deneme çözmeye başlayım demeyin çünkü konuların tamamının bitmesi zor olabilir. Bitirdim dersiniz konuları bir bakmışsınız diğer konuyu unutmuşsunuz, tekrar etmeniz gerekir. Konular bitmese de, hazır hissetmeseniz de deneme çözmek önemli. İlk aylar da deneme çözün, haftada bir falan en az.
Genel İpuçları
Sene başlarında netler hızlıca artar ama sene ortasından sonra netlerin artışı bayağı yavaşlar, hatta durmuş gibi olur. Bunun motivasyonunuzu kırmaması gerekiyor.
Her denemenin seviyesi birbiriyle aynı değil. Zor denemeden düşük net yaptınız diye yerinmeyin, kolay denemeden yüksek net yaptınız diye sevinmeyin. Netlerinizi zorluk seviyesi farklı denemelerle karşılaştırmak mantıklı değil, moralinizi bozar. Denemeyi net ölçme aktivitesi olarak değil de bilginizi test etme, yanlışlarınızı görüp doğrusunu görme aktivitesi olarak görmeniz gerekiyor.
Çalışma süresince morali bozmamak çok önemlidir. Kendinize güvenmelisiniz. Denemeye veya sınava girmeden önce “Elimden geleni yaptım, çalışabildiğim kadar çalıştım. Bundan sonrası Allah’a emanet.” diye düşünmelisiniz.
Sınavda Süre Yönetimi, Geri Dönme Falan
Soruda takılınca geçmek lazım soruyu, sonra geri dönmeli. Bu tavsiyeyi muhtemelen herkes verecektir ama önemli bir tavsiyedir.
“Aa, denemede buraya kadar bayağı hızlı çözdüm, çok zamanım var, bu soruyla bayağı uğraşabilirim.” demek çok hatalı bir şeydir. Süre var diye soruyla çok vakit harcanmamalıdır, vakit bitiverir. Sınav bitirildiğinde geri dönülmelidir zaman çok olsa dahi. O an çözülemeyebilir soru ama geri dönünce çözülebilir farklı bir bakış açısıyla. Çok başıma gelmiştir.
AYT’de süre çok olduğu için pişkin pişkin çözülmemelidir sorular. Süre yetmeyebilir de AYT’de. Sürenin kesin yeteceği sanılmamalıdır. Tempo korunmalı, bir soruda takılmayıp geçmelidir. Sınav bitince kontrol edilmelidir, özellikle fen. Okuma hatası, dikkat hatası olabilir.
Ders Ders Süre Hedeflerim
Bu süreler kişiden kişiye değişebilir. Kendiniz karar verin ne kadar sürede çözmeniz gerektiğine kendi yetkinliğinize göre. Fen ile Sosyal’i arka arkaya çözdüğüm için Fen-Sosyal dedim.
Türkçe: 40 dk. idealdir. Sınav zorsa 50'ye ulaşabiliyor ama 40'ı geçmemesi lazım.
Fen-Sosyal: 30 dk. ideal, 30 dk.dan az olması çok iyi olur.
Matematik: Türkçe ve Fen-Sosyal ideal sürede çözülürse 65 dk. kalıyor ama diğerlerinin ideal sürede çözülmesi zor bir şey. En fazla 60 dk. da çözülmeye çalışılmalıdır.
TYT’yi yetiştirmek nadirdir, zordur. Yetişmeyecek, zaman kalmadı diye düşünmek yerine çözebildiğinizi çözmeniz gerekiyor. Süre bitene kadar ne kadar soru kurtarırsan o kadar iyi diye düşünmeniz gerekiyor, o yüzden kısa süren soruları önce çözmek daha mantıklı. Matematiği sona bırakmak daha mantıklı çünkü aynı puan ama uzun sürüyor sorular.
Sınavda Çözme Sıram
TYT
1-Türkçe
2-Matematik ilk 5 soru ve son 5 soru
3-Fen
4-Sosyal
5-Matematik ortadaki sorular
Matematiğin başından ve sonundan beşer soru çözme sebebim Matematik’i biraz küçültme isteğiydi çünkü 40 soru dağ gibi geliyor insanın gözüne ama on soruyu başka zaman çözünce küçülmüş oluyor.
Matematiği sonra bırakmak mantıklı bir şey çünkü sürenin yetmesi çok zor bir şey TYT’de. Matematik sorusuyla Sosyal sorusu aynı puanı getiriyor ama bir matematik sorusunu ortalama 1,5 dk.da çözerken bir Sosyal sorusunu 0,9 dk.da çözersiniz. Diyelim ki 10 dk. kaldı sınavda. 10 dk.da 6 Matematik sorusu veya 11 Sosyal sorusu çözersiniz. 6 net ile 11 net arasında seçim yapıyorsunuz.
Sözel-sayısal-sözel-sayısal-sözel-sayısal diye gidiyor dersler, böyle olması beyni dinlendirici oluyor.
AYT
1-Fen
2-Dinlenmek için 5–6 soru tarih, coğrafya veya edebiyat; yani sözel derslerden falan çözülebilir. Sınavda işe yaramıştı böyle yapmak.
2-Matematik
Youtube’da Faydalandığım Videolar, Kanallar
Essence of Calculus: Bu video serisi türev integralin özünü anlatıyor, nereden geldiğini anlatıyor. İzledikten sonra size “Vay be, ben de icat edebilirmişim bunları!” dedirtiyor. İngilizcedir, Türkçe altyazısı vardır.
MindYourDecisions: Bu kanal ilginç Matematik ve Geometri soruları paylaşıyor. Bazı sorular üniversite seviyesi olabilir ama genel olarak faydalı ve ufuk açan sorular var. İngilizcedir.
Gri Koç ve Bekir Avşar: Motivasyon, taktik falan veriyorlar. Gri Koç’u çok izlemedim ama Bekir Avşar’ı iyi takip ediyordum. Bekir Avşar iyidir, tavsiye ederim izlemenizi. Hızı 1,5 kat yapabilirsiniz izlerken.
Ders Videoları: Herhangi bir konuya çalışmaya başlarken bu videoları izliyordum hızı 1,5 kat yaparak. Videolardaki soruları hoca çözmeden önce kağıda kendim çözüyordum, sonra hocanın çözümünü izliyordum. Nasıl çözüleceğini tam bilmeden kendin çözmeye çalışınca konuyu öğrenmiş olursun. Hiç çözmeye çalışmadan çözümleri izlersen sorunun nasıl çözüleceğini ezberlemiş olursun. Bu videoları izlerken A4 kağıdına tükenmez kalemle renkli renkli not tutardım. Konuyu yeni öğrendiğim zaman o notları asar, tekrar amaçlı ara sıra okurdum. Youtube’da ders videolarını izlemek çok yardımcı oldu bana.
Fizik: Umut Öncül: Çok başarılı ders anlatan bir hocadır. Çok severim kendisini.
Matematik: Şenol Hoca ve Hocalara Geldik
Kimya: Kimya Adası: Kimya derslerini çok izlemedim ama Organik Kimya anlatımı başarılıydı.
Biyoloji: Bekir Avşar: Ders videoları kısa ve özdür. İzlenebilir.
Türkçe: Rüştü Hoca: Türkçe’yle ilgili güzel taktikler veriyor. Özellikle paragraf videosunu izlemiştim. Taktikler paragraf netlerimi çok artırmadı ama paragraf çözerken özgüven geldi, heves geldi. Paragraf çözmeyi sevdirdi. Diğer videolarını da izleyebilirsiniz.
Son Söz
Her ne kadar gideceğiniz üniversiteyi belirlese de, hayatınızı nasıl sürdüreceğinizi etkilese de bu sınav her şeyin sonu değildir. Kazandığınız üniversite hayalinizdeki üniversite olmasa bile kendinizi geliştirerek, çok çalışarak hayalinizdeki üniversiteye giden ama kendini geliştirmeyen kişiyi geçmeniz sizin elinizde. Geçmeseniz de olur. İstediğiniz üniversiteyi kazanamadınız diye ölmeyeceksiniz ya. Sonuçta ömrümüz kısacık. Belki de beklediğimizden daha da kısadır ömrümüz. Belki yarın araba çarpacak, öleceğiz. O kadar çalışmamız boşa gidecek. Boşa gitmeyecek olan çalışmalarımız, ahiret için yaptığımız çalışmalardır. Ahiret daha önemli bu sınavdan, bu dünyadan. Kendinizi üzmeyin yani :) İnşallah hayalinizdeki üniversiteyi kazanırsınız. İnşallah bu yazdıklarım faydalı olur size.